Μια Τετάρτη σαν όλες τις άλλες Τετάρτες στο ελληνικό σχολείο της Βιέννης. Μόνο που τελικά δεν είναι μια οποιαδήποτε Τετάρτη. Είναι Τετάρτη, 1η Μαρτίου. Το έχω ξεχάσει εντελώς. Μέχρι που βλέπω τα παιδιά να βγαίνουν τρέχοντας από την τάξη τους και να μας δείχουν με ενθουσιασμό τα χέρια τους. Έχουν όλα κρεμασμένο ένα βραχιολάκι, φτιαγμένο από λευκή και κόκκινη κλωστή. «Ξέρεις πώς λέγεται αυτό;»ρωτάω το γιο μου. «Μάρτης φυσικά», μου απαντάει γελώντας.
Ο «Μάρτης» είναι ένα πολύ παλιό έθιμο των βαλκανικών λαών. Όταν δείτε λοιπόν κάποιον να τον φοράει, αυτόματα θα σημαίνει ότι είναι από τη δική μας μικρή γωνιά της Ευρώπης (ή έχει κάποιον καλό φίλο από εκεί). Θεωρείται ότι έχει τις ρίζες του στην αρχαία Ελλάδα και δη στα Ελευσίνια μυστήρια, όπου οι μύστες φορούσαν μια πορφυρή κορδέλα, την Κρόκη, στο δεξί τους χέρι και στο αριστερό τους πόδι. Στη λαϊκή μας πλέον παράδοση έχει επικρατήσει το μήνα Μάρτιο να φοράμε στο χέρι μας ένα βραχιόλι, φτιαγμένο από λευκές και κόκκινες κλωστές. Λέγεται ότι εκείνος που φοράει το Μάρτη, ιδίως τα παιδιά, προστατεύονται από τον ανοιξιάτικο ήλιο. Εξού και η λαϊκή παροιμία : «Οπόχει κόρην ακριβή, το Μάρτη ήλιος μην τη δει». Στο τέλος του μήνα, συνηθίζεται να αφήνουμε το βραχιόλι μας στα κλαδιά ενός δέντρου, προκειμένου να το χρησιμοποιήσουν τα χελιδόνια για να φτιάξουν τη φωλιά τους.
Ο Μάρτης λοιπόν δεν είναι απλώς ένα βραχιολάκι στο χέρι του παιδιού μας. Είναι ένα πολύ όμορφο έθιμο που μας δίνει την ευκαιρία να του μιλήσουμε για την άνοιξη, τους μήνες της, τα χελιδόνια, το εύκρατο κλίμα της Ελλάδας και τη λαϊκή μας παράδοση. Ειδικά για τα παιδιά που μεγαλώνουν σε μια άλλη χώρα, τα βοηθάει να γνωρίσουν την πολιτιστική μας κληρονομιά και να χτίσουν την ταυτότητα τους ως μέλη ενός έθνους. Αν λοιπόν ακόμα δεν έχετε βάλει «Μάρτη», είναι μια καλή ευκαιρία φέτος να μάθετε στα παιδιά σας το συγκεκριμένο έθιμο. Μπορείτε πολύ εύκολα να φτιάξετε έναν στο σπίτι, στρίβοντας μεταξύ τους μία λευκή και μια κόκκινη κλωστή και δένοντας τις δύο άκρες. Αν πάλι πιάνουν τα χέρια σας, μπορείτε να φτιάξετε πολύ περίτεχνα πλεκτά βραχιόλια – κυκλοφορούν πολλά βίντεο για έμπνευση στο διαδίκτυο. Αφήστε τα παιδιά σας να συμμετέχουν στη διαδικασία. Σίγουρα θα διασκεδάσουν, θα νιώσουν υπεύθυνα και θα έχουν την ευκαιρία να καλλιεργήσουν τη δημιουργικότητα τους.
Εμείς πάντως φοράμε ήδη. Και ελπίζουμε ο φετινός Μάρτιος να μη μας έχει θυμώσει σαν τον περσινό….ακόμα και αν το τίμημα θα είναι να καούμε από τον ήλιο του
.
A Wednesday like all the other Wednesdays at the greek school of Vienna. Only it is not any Wednesday. It is Wednesday, March the first. I’ve completely forgotten about it. Till the moment I see the children rushing out of the class, showing their hands with enthusiasm. A little bracelet made of white and red threads, hangs from their little hands. “Do you know what is it called?” I ask my son. “Martis of course,” he answers full of laughter.
“Martis” is a very old Balcan custom. When you see someone wearing it, this automatically means that he comes from our own little corner of Europe (or he has a good friend from there). It is believed to have originated in ancient Greece, probably in the Eleusinian Mysteries where the initiates wore a scarlet ribbon, named “Kroki”, on their right hand and their left foot. In our popular tradition, people use to wear on their hands a bracelet, made of white and red threads. It is said that those who wear the “Marti”, in particular children, are protected from the spring sun. Hence the popular saying: “He who has a precious daughter, should not let sun in March see her”. At the end of the month, people tend to leave their bracelet on tree branches, in order to help swallows to build their nest.
Therefore, “Martis” is not just a bracelet on our children’s hands. It is a beautiful tradition that gives us the opportunity to talk to them about the spring, the months, the swallows, Greece’s temperate climate and our tradition. Especially for children who grow up in another country, it helps them getting to know our cultural heritage and to build their identity as members of the greek nation. So, if you still do not wear any “Marti”, it is a good chance this year to teach your children this custom. You can easily prepare a home-made one, twisting together a white and a red string and tying the two ends together. If you are good with arts and crafts, you can even make elaborated knitted bracelets – you can find online a lot of videos for inspiration. Allow your children to participate in the process. They will definitely enjoy it, they will feel responsible and will have the opportunity to develop their creativity.
We already wear one. And we hope that this year’s March will not be as “angry” with us as the last year’s one….even if we have to pay for it with a little sun burn… style=”text-align:right;”>Διαβάστε στα Ελληνικά
Apomamasemama 